Nota biobibliograficzna
English
French
German
Polish
Swedish
Wisława Szymborska urodziła się 2 lipca 1923 roku w miejscowości Bnin pod Kórnikiem, koło Poznania. Od roku 1931 mieszka w Krakowie, gdzie w latach 1945-48 studiowała na Uniwersytecie Jagiellońskim filologię polską i socjologię. W marcu 1945 debiutowała wierszem “Szukam słowa” w piśmie Walka – tygodniowym dodatku kulturalnym do krakowskiego Dziennika Polskiego. W następnych latach publikowała swe wiersze w różnych gazetach i czasopismach. W roku 1953 weszła do redakcji tygodnika Życie Literackie, w którym do 1981 prowadziła dział poezji. W tygodniku tym, w dziale “Lektury nadobowiązkowe”, recenzowała publikacje z najróżniejszych dziedzin: od książek przyrodniczych, kucharskich i turystycznych, przez prace o czarownicach do studiów z historii sztuki; nie pominęła też ani poematu o kocie T.S. Eliota ani wierszy nonsenu Edwarda Leara. W. Szymborska tłumaczyła też Agrippę d’Aubignégo i francuską poezję barokową. W połowie lat 1980-tych publikowała pod pseudonimem Stańczykówna w krakowskim piśmie podziemnym Arka oraz w miesięczniku Kultura, wydawanym w Paryżu. Jej poezja jest tłumaczona na wiele języków europejskich, ponadto na arabski, hebrajski, japoński i chiński.
| Nagrody i wyróżnienia | |
| Nagroda literacka m. Krakowa 1954 | |
| Nagroda II stopnia Ministra Kultury i Sztuki 1963 | |
| Nagroda im. Goethe 1991 | |
| Nagroda im. Herdera 1995 | |
| Tytuł doctor honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 1995 | |
| Nagroda polskiego PEN klubu 1996 | |
| Poezja | |
| Dlatego zyjemy.– Warszawa : Czytelnik 1952 , wyd. 2 1985 | |
| Pytania zadawane sobie. Poezje. – Kraków : Wydaw. Literackie 1954 | |
| Wolanie do Yeti. Wiersze. – Kraków : Wydaw. Literackie 1957 | |
| Sól. – Warszawa : PIW, 1962 | |
| Wiersze wybrane. – Warszawa : Państ. Instytut Wydawniczy, 1964 | |
| Poezje wybrane. – Warszawa : Ludowa Spółdz. Wydawnicza, 1967 | |
| Sto pociech. – Warszawa : Państ. Instytut Wydawniczy, 1967 | |
| Poezje. – Warszawa : Państ. Instytut Wydawniczy, 1970 | |
| Wybor poezje. – Warszawa : “Czytelnik”, 1970* | |
| Wszelki wypadek. – Warszawa : “Czytelnik”, 1972 | |
| Wybór wierszy. – Warszawa : Państ. Instytut Wydawniczy, 1973 | |
| Tarsjusz i inne wiersze. – Warszawa : Krajowa Agencja Wydawnicza 1976 | |
| Wielka liczba. – Warszawa : “Czytelnik”, 1976 | |
| Poezje wybrane II. – Warszawa : LSW, 1983 | |
| Ludzie na moscie.–Warszawa : “Czytelnik”, 1986 | |
| Poezje. – Kraków : Wydaw. Literackie, 1989* | |
| Wieczór autorski: wiersze. – Warszawa : “Anagram”, 1992 | |
| Koniec i poczatek. – Poznań : “a5”, 1993 | |
| Zycie na poczekaniu. – Kraków : Wydaw. Literackie, 1996* | |
| Widok z ziarnkiem piasku : 102 wiersze. – Poznan : “a5”, 1996* | |
| 14 wierszy. – Suprasl : Stowarzyszenie “Uroczysko”, 1998* | |
| Poczta literacka czyli Jak zostac (lub nie zostac) pisarzem. – Kraków : Wydaw. Literackie, 2000* | |
| Wiersze wybrane. – Kraków : “a5”, 2001* | |
| Chwila. – Kraków : “Znak”, 2002* | |
| Rymowanki dla duzych dzieci : z wyklejankami Autorki. – Kraków : “a5”, 2003* | |
| Wiersze. – Olszanica : “Bosz”, [2003]* | |
| Wiersze wybrane. – Wyd. nowe rozsz. – Kraków : “a5”, 2004* | |
| Recenzję | |
| Lektury nadobowiązkowe. – Kraków : Wydawnictwo Literackie 1973, 1981, 1992 | |
| Nowe lektury nadobowiązkowe : 1997-2002. – Kraków : Wydaw. Literackie, cop. 2002* | |
| Tłumaczenia na szwedzki | |
| Aldrig två gånger. Dikter i urval och tolkn. av P. A. Bodin och R. Fjellström. – Ordström 1980. | |
| Utopia. Urval och översättn. av Anders Bodegård. Inledning av Lars Kleberg.– FIB:s lyrikklubb 1989. | |
| Nära ögat. Övers. Anders Bodegård.– FIB:s lyrikklubb 1996. | |
| Bredvidläsning. I urval och översättning av Anders Bodegård. – FIB:s lyrikklubb, 1997* | |
| Dikter 1945-2002. Översättning och efterord av Anders Bodegård. – FIB:s lyrikklubb, 2003* | |
| Antologie | |
| Kvinnor runt Östersjön. En antologi sammanställd av M. Ottosson. – En bok för alla 1996. | |
| Du måste vittna. Poesi och reportage fran Polen. Sammanställt av N. A. Nilsson. – FIB:s lyrikklubb 1981. | |
| Tłumaczenia na angielski | |
| Sounds, Feelings, Thoughts: Seventy Poems. Transl. and introd. by Magnus J. Krynski and Robert A. Maguire. – Princeton, N.J : Princeton University Press, 1981 | |
| People on a Bridge : Poems. Introduced and translated by Adam Czerniawski. – London : Forest Books, 1990 | |
| View with a Grain of Sand: Selected Poems. Translated from the Polish by Stanisław Barańczak and Clare Cavanagh. – New York : Harcourt, Brace, 1995 | |
| Nothing Twice : Selected Poem. Selected and translated by Stanislaw Barańczak and Clare Cavanagh. – Kraków : Wyd. Literackie, 1997* | |
| Poems, New and Collected, 1957-1997. Translated from the Polish by Stanisław Barańczak and Clare Cavanagh. – New York : Harcourt, Brace, 1998* | |
| Nic darowane = Nothing’s a Gift. Tł. Stanisław Barańczak et al. ; wybór tekstów Mosze Chaim Porajer. – Warszawa : “Shalom”, 1999* | |
| Miracle Fair : Selected Poems of Wislawa Szymborska. Translated by Joanna Trzeciak. – New York : Norton, 2001* | |
| Nonrequired Reading : Prose Pieces. Translated from the Polish by Clare Cavanagh. – New York : Harcourt, 2002* | |
| Chwila = Moment. Przekł. Clare Cavanagh, Stanisław Barańczak. – Kraków : “Znak”, 2003. – Polish original with English translation* | |
| Antologie | |
| Polish Writing Today. Ed. by C. Wieniewska. – Penguin 1967 | |
| The Burning Forest. Modern Polish poetry. Ed. and transl. by Adam Czerniawski. – Bloodaxe Books 1988 | |
| Ariadne’s Thread: Polish Women Poets. Ed. and transl. by Susan Bassnett and Piotr Kuhiwczak. 1988 | |
| Tłumaczenia na niemiecki | |
| Salz : Gedichte. Übertr. und hrsg von Karl Dedecius. – Suhrkamp 1973 | |
| Vokabeln, Hrsg. J. Janke 1979 | |
| Deshalb leben wir: Gedichte. Übertr. und hrsg. von Karl Dedecius. – Suhrkamp 1980 | |
| Hundert Freuden : Gedichte. Hrsg. und übertr. von Karl Dedecius. – Suhrkamp 1986 | |
| Frauen in Polen : Erzählungen und Gedichte. Hrsg. von O. Mannheimer. – Deutscher Taschenbuch Verlag 1994 | |
| Auf Wiedersehn. Bis morgen : Gedichte. Ausgewahlt und übertr. von Karl Dedecius. – Suhrkamp 1995 | |
| Hundert Freuden : Gedichte. Hrsg. und übertr. von Karl Dedecius. – Suhrkamp, 1996* | |
| Die Gedichte. Hrsg. und übertr. von Karl Dedecius. – Suhrkamp, 1997* | |
| Liebesgedichte. Ausgewählt und übertragen von Karl Dedecius. – Insel, 2005* | |
| Tłumaczenia na francuski | |
| Dans le fleuve d’Héraclite. Trad. par Ch. Jezewski et I. Macor-Filarska. Éd. bilingue. – Beuvry : Maison de la Poésie Nord/Pas-de-Calais 1995* | |
| De la mort sans exagérer. Trad. du polonais par Piotr Kaminski. – Paris : Fayard, 1996* | |
| Je ne sais quelles gens ; précédé du Discours prononcédevant l’Académie Nobel. Trad. du polonais par Piotr Kaminski. – Paris : Fayard, 1997* | |
| Niewiele wierszy W. Szymborskiej ukazało się również w następujących czasopismach | |
| Les Cahiers de l’Est, 1975:3 | |
| Action poétique, no 61, 1975 | |
| L’Anthlogie de la poesie polonaise, par K. Jelenski. Sueil 1981 | |
| L’Autre Europe, no 24-25, 1992 | |
| Opracowania | |
| E. Balcerzan, Kregi wtajemniczenia. – Kraków : Wydawnictwo Literackie 1982 | |
| Baranowska, Malgorzata, Wislawa Szymborska : Nobel ’96 for literature. Translated by Maria Chmielewska-Szlajfer, Chester Kisiel. – Warszawa : Interpress, 1996* | |
| J. Kwiatkowski, Swiat wsród nie-swiatów. In: Jerzy Kwiatkowski, Remont pegazów. – Warszawa : “Czytelnik”, 1969 | |
| Legezynska, Anna, Wislawa Szymborska. – Poznan : Rebis, 1996* | |
| Ligeza, Wojciech, O poezji Wislawy Szymborskiej : swiat w stanie korekty. – Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2001* | |
| Lütvogt, Dörte, Untersuchungen zur Poetik der Wislawa Szymborska. – Wiesbaden : Harrassowitz, 1998* | |
| The Mature Laurel. Essays on modern Polish poetry. Ed. by Adam Czerniawski. – Seren Books 1991 | |
| R. Matuszewski, Zbliska. Szkice literackie. – Kraków : Wydawnictwo Literackie 1981 | |
| S. Melkowski, Rówiesnicy i bracia starsi. – Warszawa : “Czytelnik”, 1980 | |
| Milosz, Czeslaw, Wislawa Szymborska and the Grand Inquisitor. Literary Imagination: The Review of the Association of Literary Scholars and Critics, 6:3 (2004 Fall)* | |
| A. Sandauer, Pogodzona z historia. In: Poeci czterech pokolen. – Kraków : Wydawnictwo Literackie 1977 | |
| Wegrzyniakowa, Anna, Nie ma rozpusty wiekszej niz myslenie : o poezji Wislawy Szymborskiej. – Katowice : Tow. Zachety Kultury, 1996* | |
Akademia Szwedzka
Nobel Prizes and laureates
Six prizes were awarded for achievements that have conferred the greatest benefit to humankind. The 12 laureates' work and discoveries range from proteins' structures and machine learning to fighting for a world free of nuclear weapons.
See them all presented here.
Explore prizes and laureates
Look for popular awards and laureates in different fields, and discover the history of the Nobel Prize.
